اعضای شورای دانش آموزی می توانند با تقسیم وظایف و استفاده از خرد جمعی و توانایی و ظرفیت تمامی دانش آموزان مدرسه در قالب تشکیل انجمن های مختلف از جمله نمار، قرآن و عترت، تعاونی آموزشگاهی، علمی و آموزشی، فرهنگی و هنری، تربیت بدنی، بهداشت و سلامت، انتظار و مهدویت، صلح و دوستی، محیط زیست، مهارت های زندگی فعالیت کنند.

در حقیقت شورای دانش آموزی یک دارایی نامشهود در مدرسه است که در صورت جدی گرفتن از جانب مسئولین مدارس می تواند با هم افزایی مثبت در بین دانش آموزان، کمک هایی بسیاری به مسولین مدرسه داشته باشد.

انتخابات شورای دانش آموزی همه ساله در هفته اول آبان ماه  در تمامی مدارس ابتدایی از پایه سوم به بالا، متوسطه اول و دوم اعم از مدارس شهری، روستایی، استثنایی دخترانه و پسرانه دولتی و  غیر دولتی به صورت همزمان برگزار  می شود.

ترکیب منتخبین شوراهای دانش آموزی متناسب با جمعیت دانش آموزان در مدارس بین ۵ تا ۱۱ نفر تشکیل و به عنوان بازوی مشورتی مدرسه به صورت رسمی،  همزمان با روز نوجوان و سالروز شهادت نوجوان بسیجی شهید فهمیده فعالیت رسمی خود را آغاز می کنند.

از وظایف و  اهداف شورای دانش آموزی میتوان به تحکیم و تعمیق باورهای دینی، آموزه های سیاسی و اجتماعی در بین دانش آموزان، تکریم عملی شخصیت فراگیران، تقویت روحیه خودباوری، اعتماد به نفس، احترام متقابل، کسب مهارت های اجتماعی اشاره کرد. همچنین توسعه و بهبود نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری از طریق مشارکت دانش آموزان، توسعه فعالیت های گروهی، تبادل تجربیات، تفاهم و همدلی بیشتر در مدرسه و نشاط و شادابی در نسل پویای نوجوان و جوان  از وظایف شورای دانش آموزی در مدارس است.

علاوه بر این تمرین مشارکت اجتماعی از اهداف تشکیل شورای دانش آموزی در مدارس است و استفاده از توانمندی های دانش آموزان، ایجاد و تقویت روحیه مشارکت پذیری را می توان از دیگر اهداف تشکیل این شوراها در مدارس نام برد.

در واقع شوراها می توانند درارتقاء مهارت فرهنگی، هنری، علمی و ورزشی دانش آموزان و برگزاری مسابقات مربوطه، برگزاری نماز جماعت و اداره نمازخانه مدرسه، تشکیل و اداره تعاونی آموزشگاهی، شرکت موردی درجلسات شورای مدرسه و انجمن اولیا و مربیان، دعوت از دانش آموزان برای همکاری با شورا در پیشبرد فعالیت های پرورشی و آموزشی  و تقویت هویت دینی و ملی دانش آموزان با معاون پرورشی و تربیت بدنی مدارس خود همکاری کنند.

شورای دانش آموزی کمک کننده به مدیر مدرسه در رفع مشکلات است. انتقال مشکلات مدرسه و دانش آموزان به مدیر واحد آموزشی و پیشنهاد برای رفع مشکلات از عملکردهای شورای دانش آموزی است.

درحقیت شورای دانش آموزی رکنی از ارکان مدرسه و نهادی صنفی که اعضای آن طی انتخابات آزاد و به منظور زمینه سازی رشد مهارت های فردی، اجتماعی و توسعه مشارکت دانش آموزان در امور آموزشی و پرورشی و تعامل بین مدرسه ودانش آموزان انتخاب می شوند.

شورای دانش آموزی برای اولین بار در سال ۱۳۷۷ به عنوان  یکی از ارکان مدرسه مورد توجه برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزش و پرورش قرار گرفت و پس از یک دوره آزمایشی در سال ۱۳۷۹  در سراسر  مدارس بر گزار شد.

به استناد ماده ۱۸ آئین نامه اجرایی مدارس، مصوب ششصد و پنجاه و دومین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش و با هدف فراهم نمودن زمینه مناسب حضور فعال و با نشاط دانش آموزان در فعالیت های آموزشی و پرورشی، شورای دانش آموزی در تمامی مدارس کشور تشکیل می شود. شوراهای دانش آموزی در واقع یکی از ارکان مدرسه به حساب می آیند و تمرینی از دموکراسی و حضور اجتماعی و کارهای جمعی است.

شورای دانش آموزی به عنوان بازوی مشورتی و دارایی نامشهود در مدرسه است که در صورت جدی گرفتن از سوی مسئولین مدارس می تواند با هم افزایی مثبت در بین دانش آموزان، در تحقق اهداف پیش بینی شده در مدارس بسیار موثر باشد.